Je kunt een probleem niet oplossen binnen de context waar het gecreëerd is
Een bekend citaat van Albert Einstein. Vervang context door "kader" of door "binnen het gedachtegoed" of een ander begrip. De betekenis blijft hetzelfde. Als je er midden in zit, zie je het vaak niet. Of als je altijd maar een kant hebt kunnen of mogen zien, dan ken je de andere kant niet. Dit maakt het voor veel mensen lastig om te veranderen. Want.."wat de boer niet kent... ".
De allegorie van de grot geeft dit goed weer
Stel je nu eens voor dat er een grot is. Met een gang zo lang dat er geen daglicht binnen kon dringen. In deze grot zit een rij mensen met hun rug naar de ingang toe. De mensen hebben nog nooit iets meegemaakt of gezien. Ze zijn zo vastgemaakt dat ze niet kunnen bewegen en ook niet naar elkaar kunnen kijken. Ze zien alleen de wand van de grot voor zich. Achter de gevangenen brandt een vuur. Ze zien alleen de schaduwen op de muur.
Voor de mensen in de grot was dit hun realiteit. Dag in, dag uit.
Stel je nu eens voor dat een van die mensen zich los kan maken. Dat hij naar buiten gaat (iets dat nog niet makkelijk is want als je je dan los maakt, doet dat pijn, het licht verblind je vast en het zou ook best spannend kunnen zijn… ). Maar stel je dat eens voor. Als hij toch de pijn en de verwarring zou overwinnen en naar het felle zonlicht buiten de grot worden geleid, dan zou hij pas na lange tijd begrijpen wat hij ziet. En stel je voor dat hij terugkeert. En begint te vertellen… De andere gevangen zouden niets begrijpen van zijn ervaringen omdat zij nooit een andere realiteit dan schaduwen gezien hebben. Zijn ervaringen buiten de grot zouden leiden tot een andere uitleg van die beelden.
Maar stel je nu eens voor dat het hem wel lukt. Dat hij de anderen langzaam kan overtuigen van die andere kant. Hen enthousiast kan maken. Hen in beweging brengt. Dat ze zich losmaken en naar het licht lopen. Stel je nu eens voor...
Terug naar het nu. Herken je dat? Je staat voor een verandering en het team wil niet mee. Geeft allerlei bezwaren op. Maar stel je nu eens voor dat zij er niets aan kunnen doen. Ze zitten nl. al jaren in die grot. Hebben de andere kant niet gezien. Kun je het dan kwalijk nemen? Kan het anders? Ja, dat kan. Iedereen zit min of meer in zijn eigen grot. De een zit er vaster dan de ander. Vanuit Spiral Dynamics bezien: mensen met de meer groen, blauw of paarse drijfveren komen moeilijker uit hun grot.
Wat dan wel? Kom uit die grot!
- Heb aandacht en begrip voor hen die in de grot zitten. Help ze er uit te komen, laat ze aan het licht wennen maar laat ook zien hoe mooi het daar is. Gebruik die mensen die al uit de grot waren om het voorbeeld te geven en te laten zien.
- Zorg dat je het goede uit de grot behoudt en dat dat er ook mag zijn. Laat je team die zaken benoemen die goed gaan en behouden moeten blijven. Die mee de grot uit mogen.
- Het is is ook voor jou echt nodig om even uit je context te stappen. Je kunt het probleem immers niet oplossen in de context waarin het gecreëerd werd. Stap zelf uit de grot. Ga eens op een totaal andere plek werken aan je probleem. Zorg dat je niet gestoord wordt. Je zult zien wat voor inspiratie dat kan opleveren.
- Ga sowieso geregeld in een andere context kijken. Gebruik je netwerk om bij andere organisaties te gaan kijken. Of vraag hen bij jou te komen kijken. Je zult versteld staan van je inzichten. Dit kun je ook je teamleden laten doen. Er wordt veel te weinig gebruik gemaakt van uitwisselingen. Al is het maar een dag. Het levert zo veel op.
Er zijn zeker meer strategieën om toe te passen. Graag lezen wij die van jou!